İçerik
Pulmoner emboli, akciğerlere kan taşıyan damarlardan bir pıhtı tıkandığında ortaya çıkan ve akciğerin etkilenen kısmındaki dokulara oksijenin ulaşmamasına neden olan, pulmoner tromboz olarak da bilinen ciddi bir durumdur.
Pulmoner emboli meydana geldiğinde, kişinin özellikle nefes alırken öksürük ve şiddetli göğüs ağrısı gibi diğer semptomların eşlik ettiği ani nefes darlığı yaşaması yaygındır.
Emboli ciddi bir durum olduğundan şüphe duyulduğunda hemen hastaneye gidip vakayı değerlendirmek ve en uygun tedaviye başlamak çok önemlidir; bu genellikle doğrudan damarda antikoagülan kullanımı, oksijen tedavisi ve vakalarda daha ciddi, ameliyat.
9 ana semptom
Bir pulmoner emboli vakasını belirlemek için, aşağıdaki gibi bazı semptomların farkında olunması gerekir:
- Ani nefes darlığı hissi;
- Derin bir nefes aldığınızda, öksürdüğünüzde veya yemek yediğinizde daha da kötüleşen göğüs ağrısı;
- Kan içerebilen sürekli öksürük;
- Bacakları hareket ettirirken bacaklarda şişme veya ağrı;
- Soluk, soğuk ve mavimsi cilt;
- Baygınlık veya baygınlık hissi;
- Özellikle yaşlılarda zihinsel karışıklık;
- Hızlı ve / veya düzensiz kalp atışı;
- İyileşmeyen baş dönmesi.
Bu semptomlardan birden fazlasına sahipseniz, tanıyı doğrulamak ve uygun tedaviyi almak için acil servise gitmeniz veya hemen bir ambulans çağırmanız önerilir; bu, hızlı yapılmazsa ciddi sekellere ve hatta ölüme yol açabilir.
Teşhis nasıl doğrulanır
Pulmoner emboli semptomları bir kalp problemiyle karıştırılabilir, bu nedenle doktor şüpheleri doğrulamak için genellikle kan testi, elektrokardiyogram (EKG), göğüs röntgeni, bilgisayarlı tomografi veya pulmoner anjiyografi gibi tanı testleri kullanır ve tedaviye başlayın.
Emboliye ne sebep olabilir
Pulmoner emboli herkesin başına gelebilse de, aşağıdakiler gibi bazı nedenlerden dolayı daha sık görülür:
1. Fiziksel aktivite eksikliği
Yatmak veya oturmak gibi uzun süre aynı pozisyonda kaldığınızda kan vücudun tek bir yerinde, genellikle bacaklarda birikmeye başlar. Çoğu zaman bu kan birikmesi herhangi bir soruna neden olmaz çünkü kişi ayağa kalktığında kan normal bir şekilde dolaşır.
Bununla birlikte, örneğin ameliyat sonrası veya felç gibi ciddi bir hastalık nedeniyle birkaç gün boyunca uzanan veya oturan kişilerde biriken kanın pıhtı oluşturmaya başlaması riski artar. Bu pıhtılar, bir pulmoner damarı tıkayarak bir emboliye neden olana kadar kan dolaşımıyla taşınabilir.
Yapılması gereken: Bu riskten kaçınmak için her gün vücudun tüm üyeleriyle egzersiz yapmalı ve en az 2 saatte bir pozisyon değiştirmelisiniz. Tek başına hareket edemeyen yatalak insanlar, antikoagülan kullanımı önerilebilir ve bu listede belirtilenler gibi egzersizler yaparak başka biri tarafından hareket ettirilmelidir.
2. Ameliyatlar
Fiziksel aktivite düzeyini düşürmek ve pıhtı riskini artırmak için yapılan ameliyatın postoperatif dönemine ek olarak, ameliyatın kendisi de pulmoner emboliye yol açabilir. Bunun nedeni, ameliyat sırasında damarlarda kanın geçişini engelleyebilecek ve akciğerlere taşınabilen bir pıhtılaşmaya neden olabilecek birkaç lezyon olmasıdır.
Yapılması gerekenler: İlk sorun belirtileri ortaya çıkar çıkmaz harekete geçebilecek doktorun sürekli gözlemini sürdürmek için hastanede ameliyat sonrası tüm döneme uymak önemlidir. Evde doktorun belirttiği ilaçların özellikle Warfarin veya Aspirin gibi antikoagülanların kullanılması tavsiye edilir.
3. Derin venöz tromboz
Derin ven trombozundan (DVT) muzdarip kişiler, beyin ve akciğerler gibi diğer organlara taşınabilen ve emboli veya felç gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilecek pıhtı geliştirme riski yüksektir.
Yapılması gerekenler: Komplikasyonlardan kaçınmak için, genellikle antikoagülan kullanımını içeren, doktorun belirttiği tedaviye uyulmalıdır. Derin ven trombozunun nasıl tedavi edildiğini görün.
4. Hava yolculuğu
Örneğin uçak, araba veya tekne ile 4 saatten fazla herhangi bir yolculuğa çıkmak, aynı pozisyonda çok fazla zaman geçirmeniz nedeniyle pıhtı oluşma riskini artırır. Ancak uçakta kanı daha viskoz hale getirebilecek basınç farklılıklarından dolayı bu risk artabilir, pıhtı oluşumundaki kolaylık artar.
Yapılması gereken: Uçak gibi uzun yolculuklarda bacaklarınızı en az 2 saatte bir kaldırmanız veya hareket ettirmeniz önerilir.
5. Kırıklar
Kırıklar, pulmoner embolinin ana nedenlerinden biridir çünkü bir kemik kırıldığında, kırığın iyileşmesi için geçen süreye ek olarak birkaç kan damarına da zarar verebilir. Bu yaralanmalar sadece pıhtı oluşumuna değil, aynı zamanda kan dolaşımına hava veya yağ girmesine yol açarak emboli olma riskini artırır.
Ne yapmalı: Tırmanma gibi tehlikeli faaliyetlerden kaçının ve bir kırılmayı önlemeye çalışmak için yüksek etkili sporlarda yeterli koruma sağlayın. Ameliyattan sonra kırığı düzeltmek için kişi doktorun veya fizyoterapistin talimatlarına göre hareket etmeye çalışmalıdır.
Kim daha yüksek emboli riski altındadır
Pulmoner emboli önceki durumların herhangi birinde meydana gelebilmesine rağmen, aşağıdaki gibi risk faktörleri olan kişilerde daha yaygındır:
- 60 yaş üstü;
- Önceki kan pıhtı öyküsü;
- Obezite veya aşırı kilolu olmak;
- Sigara içen olmak;
- Kalp veya damar hastalığı öyküsü;
- Bir hap kullanın veya hormon replasman tedavileri yapın.
Pulmoner emboli, doğum kontrol hapı alan kişilerde bile nadir görülen bir durumdur, ancak bu sorunu hangi belirtilerin gösterebileceğini bilmek önemlidir.
Tedavi nasıl yapılır
Pulmoner emboli tedavisi, bireye maske yoluyla oksijen verilmesini, kanın geçişini engelleyen kan pıhtısını çözen heparin gibi pistonu geri almak için damardan ilaç verilmesini ve ağrı kesicileri içerir.
Genellikle, pulmoner emboli tedavisi birkaç hafta veya birkaç ay sürebilen hastanede kalmayı gerektirir. Trombüsü çıkarmak için ameliyat, en şiddetli vakalarda veya örneğin yabancı bir cisim veya kemik parçası nedeniyle kan akışının engellenmesi durumunda gösterilebilir.
Pulmoner embolinin nasıl tedavi edildiği hakkında daha fazla bilgi edinin.